Mae RenewableUK Cymru wedi galw ar Lywodraeth Cymru am gefnogaeth ar gyfer cymysgedd amrywiol o dechnolegau ynni adnewyddadwy gyda map ffordd clir a chynllun cyflawni i gyrraedd ei thargedau arfaethedig.
Mae’r cais wedi dod fel rhan o ymateb RenewableUK Cymru i ymgynghoriad gan Lywodraeth Cymru i adolygu targedau ynni adnewyddadwy Cymru.
Dywedodd Manon Kynaston, Cyfarwyddwr Cynorthwyol, RenewableUK Cymru:
“Rydym yn croesawu’n gryf uchelgais Llywodraeth Cymru i gynyddu’r targedau yng Nghymru. Mae’r degawd presennol wedi cael ei alw’n ‘flynyddoedd diffiniol’ ar gyfer cynhyrchu ynni adnewyddadwy. Bydd defnydd cyflymach o brosiectau ynni adnewyddadwy ar raddfa fawr ledled Cymru ac yn y Môr Celtaidd yn allweddol i gyflawni targed arfaethedig Llywodraeth Cymru erbyn 2035 a sero net erbyn 2050. Nawr yw’r amser ar gyfer uchelgais ddi-baid a ffocws ar greu ynni adnewyddadwy cryf dyfodol tra’n parhau i sefydlu Cymru fel arweinydd ar gyfer sero net.
“Rydyn ni’n gwybod y bydd trydaneiddio trafnidiaeth, adeiladau a diwydiant yn arwain at alw uwch am drydan a bydd cymysgedd amrywiol yn helpu i fynd i’r afael â’r galw tymhorol a lleihau ein dibyniaeth ar danwydd ffosil i fodloni cyfnodau brig trydan.”
Mae’r corff masnach hefyd yn galw am dargedau gofynnol uchelgeisiol ar gyfer pob technoleg a bod y targedau newydd arfaethedig yn cynnwys cwmpas i Gymru gynhyrchu mwy o drydan nag y mae’n ei ddefnyddio fel y gellir defnyddio ynni dros ben i fynd i’r afael ag argyfyngau natur a hinsawdd.
Parhaodd Manon: “Byddai cynnwys cynhyrchu i’w allforio hefyd yn cyflawni amcan cyfrifol byd-eang Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol. Mae’r Alban eisoes wedi mabwysiadu’r agwedd gadarnhaol hon yn ei huchelgais ar gyfer datblygu ynni adnewyddadwy ac mae’n parhau i fod y prif faes buddsoddi ar gyfer ynni adnewyddadwy yn y DU. Er mwyn i Gymru gynnig achos buddsoddi sydd yr un mor ddeniadol ar gyfer datblygu ynni adnewyddadwy, byddai aliniad agosach ag uchelgais Llywodraeth yr Alban ar gyfer yr holl dechnolegau adnewyddadwy yn gam cyntaf cadarnhaol iawn i gyflawni hyn.”
Bydd amlinelliad clir o’r uchelgais hirdymor ar gyfer datblygu ynni adnewyddadwy yng Nghymru ar draws yr holl dechnolegau a gefnogir gan gynllun cyflawni gyda gatiau cam cynnydd, gan gynnwys mentrau, dulliau gweithredu ac atebion allweddol yn hollbwysig. Dylai’r cynllun cyflawni gynnwys sut y bydd cynnydd yn cael ei fesur yn erbyn camau gweithredu megis buddsoddiad amserol yn y seilwaith grid, adnoddau digonol ar gyfer y broses gydsynio, strategaeth aml-borthladd i Gymru, buddsoddi mewn galluoedd gweithgynhyrchu i hybu’r gadwyn gyflenwi ddomestig a chydweithio rhynglywodraethol.
Mae RenewableUK Cymru hefyd wedi cynnig creu dau dasglu i gefnogi’r gwaith o gyflawni’r targedau capasiti uchelgeisiol sy’n benodol i dechnoleg ofynnol. Byddai’r tasgluoedd – ar y tir ac ar y môr – yn cynnwys y rhai sy’n gwneud penderfyniadau, swyddogion y llywodraeth a chynrychiolwyr y diwydiant i gefnogi a monitro cynnydd; darparu ymgysylltiad agored a pharhaus rhwng cyfranogwyr a chydnabyddiaeth o sut y gall y llywodraeth, pwyllgorau a’r sector preifat gydweithio i gyflawni’r targedau hyn.
Mae ymyriadau eraill y mae galw amdanynt yn cynnwys:
- Buddsoddiad amserol yn y rhwydwaith grid.
- Digon o adnoddau ar gyfer y broses gydsynio.
- Strategaeth aml-borthladd i Gymru.
- Buddsoddi mewn galluoedd gweithgynhyrchu i hybu’r gadwyn gyflenwi ddomestig.
- Cydweithio rhwng llywodraethau, y sector preifat, a rhanddeiliaid eraill fel Ystad y Goron i gyrraedd y targedau arfaethedig
Daeth RenewableUKCymru i’r casgliad:
“Mae angen llawer mwy na dull ‘busnes fel arfer’ i roi hwb i fuddsoddiad ar y lefel sydd ei hangen arnom i hybu diogelwch ynni, torri biliau defnyddwyr, a sicrhau’r buddion mwyaf posibl i Gymru. Rydym yn credu’n gryf y bydd y cynigion yr ydym wedi’u cyflwyno yn darparu’r amgylchedd polisi a rheoleiddio galluogi sy’n rhoi sicrwydd ar gyfer buddsoddi mewn datblygu ac yn adeiladu diwydiant sy’n sicrhau’r manteision gorau posibl i gadwyn gyflenwi, gweithlu a chymunedol hirdymor i Gymru.”